Goed en standvastig gestemd
Dat klinkt zoals het hoort
Een gestemde piano of vleugel moet zuiver klinken, dat spreekt voor zich, maar moet dat voorlopig ook blijven doen. Een fortissimo van bijvoorbeeld Rachmaninov of Beethoven op uw piano mag geen directe gevolgen hebben voor de stemming.
Ook concertpianisten kunnen af en toe flink uithalen en van sommigen krijgt de vleugel er behoorlijk van langs.
Stemwerk van een professionele pianostemmer moet dat aankunnen.
Waarom moeten piano’s en vleugels gestemd worden?
Buiten het feit dat een piano weer mooi moet klinken, is er nog een belangrijke(re) reden.
Spanning en klimaat
De totale trekkracht van de snaren bedraagt gemiddeld 18.000 kg en heeft een kamdruk van 400 kg. Door regelmatig stemmen (meestal twee keer per jaar) wordt deze spanning zo constant mogelijk gehouden. Net als bij een viool geven de pianosnaren hun trillingen via een houten kam door aan de zangbodem. Omdat de zangbodem van hout is vervaardigd, zoals trouwens het overgrote deel van de piano, is deze gevoelig voor klimaatwisselingen.
Krimpen
Droogte tijdens het stookseizoen veroorzaakt houtkrimp. Dit heeft ontstemming tot gevolg, omdat de trekkracht van de snaren afneemt. Hierdoor daalt de toonhoogte, waardoor het bijna onmogelijk is om met andere instrumenten samen te spelen. Teveel houtkrimp kan zelfs scheuren veroorzaken.
Uitzetten
Als de luchtvochtigheid te hoog is, stijgt de piano door het uitzetten van het klankbord iets in de toonhoogte. De door droogte veroorzaakte ontstemming herstelt zich hierbij slechts een beetje. Het krimpen en uitzetten van het hout maken, voor het behoud van uw instrument, regelmatig stemmen noodzakelijk.
'Geachte heer Holtkamp,
De pianist Jacob Bogaart was heel erg te spreken over de stemming!
Nogmaals dank.
Met vriendelijke groeten,
Frits Zwart
Dr. F.W. Zwart
Directeur collectie Nederlands Muziek Instituut
Haags Gemeentearchief'
